KỸ THUẬT BẤM TỈA, CÁCH XẢ TÀN MAI SAU TẾT

Sau mỗi dịp Tết, nghệ nhân bonsai thường phải cắt tỉa, xả tàn mai sau Tết để chuẩn bị cho việc phát triển và ra hoa của cây mai vàng trong năm tới. Kỹ thuật bấm tỉa, xử lý xả tàn là cực kì quan trọng. Nếu không được cắt tỉa kịp thời và đúng cách, cây sẽ bị suy kiệt do phải nuôi quá nhiều cành và rất dễ bị nhiễm các loại nấm bệnh. Sau đây là một số thông tin hỗ trợ cho quá trình bấm tỉa, xả tàn mai vàng được hiệu quả bạn nên tham khảo.

Kỹ thuật bấm tỉa, xả tàn mai sau Tết không khó nhưng không phải ai cũng có thể thực hiện. Khi cây lớn lên, các cành thay đổi không đều nhau, các cành yếu và cành khỏe đan xen nhau yêu cầu nghệ nhân cần chọn đúng thời điểm và có kỹ thuật bấm tỉa đúng cách để chuẩn bị cho mùa Tết sau.

Sau khi chơi Tết, việc chăm sóc và cắt tỉa mai vàng cực kì quan trọng và có ảnh hưởng đến quá trình phát triển và ra hoa vào năm sau của cây. Việc đầu tiên cần thực hiện là cắt tỉa các cành thường, cành phát triển quá dài, nụ hoa chưa nở,… gọi chung là việc bấm tỉa và xả tàn mai. Công việc này cần được hoàn thành trước ngày 20 tháng Giêng âm lịch. Nếu không cắt tỉa, cây sẽ bị suy kiệt do phải nuôi quá nhiều cành và rất dễ bị nhiễm nấm bệnh, nấm hồng tấn công. Ngoài ra, có một số mai vàng được trồng để tạo dáng. Vậy nên các bạn phải thường xuyên cắt tỉa cành để cây sinh trưởng và phát triển tốt.

Sau khi bấm xả tàn mai vàng sau Tết, cây mai bị đuối sức nên cần được chăm sóc tỉ mỉ và đúng cách để phát triển mạnh mẽ trở lại.

Mai vàng là loại cây cảnh khá dễ chăm nhưng để cây khỏe mạnh và trổ bông đúng dịp Tết thì bạn phải trải qua quá trình chăm sóc lâu dài, cắt tỉa kỳ công. Mai sau khi đã trổ bông hết vào dịp Tết, sau khoảng 10-15 ngày thì hoa mai đã tàn và rụng hết.

Sau khi mai đã tàn bông, khoảng từ mùng 6 đến 20 âm lịch là thời điểm thích hợp để xả tàn mai (còn gọi là bấm tỉa lại cây mai) để chuẩn bị cho vụ tới. Trường hợp cây đã ra nhiều chồi non, nên đợi lá già rồi mới bấm xả tàn.

Nếu cắt tỉa mai vàng sau tết càng sớm thì khi mai sẽ phát triển tốt hơn. Vì mai đem chưng tết thì cây sẽ bị mất nhiều dinh dưỡng do đặt trong nhà và không được chăm sóc tốt. Nếu không cắt tỉa sớm mai sẽ không đủ sức để nuôi thân. Còn với những cây mai để bên ngoài hoặc mai vườn thì có thể xả sớm hơn vào mùng 6 âm lịch.

Công việc cắt tỉa, xả tàn mai sau Tết không yêu cầu quá nhiều dụng cụ chuyên dụng. Có thể sử dụng dao, kéo có sẵn trong gia đình. Các dụng cụ này phải mài thật sắc, lúc sử dụng không cần tì, miết hay ra sức quá mạnh tránh làm gãy, hư cành mai.

Đương nhiên nếu có các loại kìm cạp, kéo cắt cành, kéo tỉa bonsai chuyên dụng thì công việc cắt tỉa sẽ thuận lợi và hạn chế tổn hại tới cành nhánh hơn. Ngoài những dụng cụ cắt tỉa, việc sử dụng thêm keo liền sẹo, keo tạo xù, kích rễ và keo tạo mầm và ở vị trí mong muốn là cực kì cần thiết. Hỗ trợ quá trình liền sẹo, sẹo đẹp, đâm chồi nhanh và phát triển khỏe mạnh.

Tham khảo những sản phẩm bên dưới để có thêm thông tin.

• Phân bón kích thích ra rễ cực mạnh N3M 100gr PBT-01 30.000 ₫
• Chất tăng cường sinh trưởng thực vật HB-101 dùng cho cây cảnh, bonsai PBT-03 35.000 ₫ – 259.000 ₫
• Keo liền da cây, keo liền sẹo Mỹ Tiến lọ hồng 100gr hoặc 225gr CGC-06.07 40.000 ₫ – 70.000 ₫
• Keo liền sẹo cho cây, keo liền da cây bảo vệ mặt cắt ghép LS 50 CGC-02.50 32.000 ₫ – 60.000 ₫
• Keo liền sẹo cho cây, keo liền da cây bảo vệ mặt cắt ghép LS 60 CGC-02.60 40.000 ₫ – 80.000 ₫
• Keo tạo xù LS 70, tạo u nghệ thuật, tăng độ già cỗi cho mai vàng và các dòng cây thân gỗ CGC-02.70 185.000 ₫
• Keo kích mầm, tạo chồi và kích keiki LS 80 cho mai vàng và các dòng cây thân gỗ (chai 30gr) CGC-02.80.30 75.000 ₫

Mai được trồng trong chậu và ở ngoài sân. Với mỗi vị trí khác nhau thì rễ cây sẽ có điều kiện hấp thụ dinh dưỡng và điều kiện môi trường cũng khác nhau vậy nên việc cắt tỉa và xả tàn cũng sẽ khác nhau.

Rễ của cây mai khi tỉa đòi hỏi phải có kỹ thuật cắt tỉa mai vàng cơ bản. Đây là khâu quan trọng nhất và là khâu khó nhất trong quá trình cắt tỉa, tạo dáng cho mai. Rễ của cây mai thường xòe ra nhiều phía khác nhau hoặc nằm ngoằn ngoèo, lồi lõm, trên mặt đất gây mất tính thẩm mỹ của cây.

Nên cây muốn đẹp là rễ phải cứng, giòn, bộ rễ nổi lên mặt đất. Khi cắt tỉa mai vàng bạn phải đào rễ lên và cắt tỉa tạo ra những bộ rễ có hình dạng độc đáo, quý hiếm như chân quy, chân long,…

Gốc cây mai thường rất to, cây mai sống lâu bao nhiêu thì gốc càng to. Nếu áp dụng kỹ thuật cắt tỉa mai vàng thì phải áp dụng từ khi cây còn nhỏ, tránh để cây lớn rất khó uốn nắn.

Các bạn có thể cắt, gọt hoặc đẽo, đục gốc cây tùy ý theo hình dáng mình muốn nhưng không nên tì quá mạnh hoặc cắt tỉa quá đà tránh làm gãy cành hoặc làm hư cây.

Việc cắt tỉa cho thân cây rất phức tạp. Các bạn phải chuẩn bị thêm nòng sắt, cây nêm, cảo và một số loại dây dễ uốn nắn như dây đồng, dây kẽm.

Dùng nòng sắt uốn thân cây theo hình dáng đã định sẵn sau đó dùng dây buộc thân cây sát vào nòng sắt. Buộc từ dưới gốc lên cao. Có thể uốn 1 ngày hoặc nhiều ngày tùy đồ dẻo dai của cây và tay nghề của bạn, nếu cây khó vào nếp thì nên uốn trong nhiều ngày.

• Đối với cành lớn: Các bạn dùng cưa cắt cành tại vị trí đã đánh dấu. Vết cắt phải phẳng, nhẵn. Dùng keo liền sẹo bôi lên để cây nhanh lành vết thương và tránh bị các vi sinh vật gây xâm nhập.
• Đối với cành nhỏ: Với những cành vượt gốc có thể cắt sát gốc cành để bỏ đi. Cành ngoài bìa tán thì cắt theo hình dáng đã định. Với những chồi mọc theo hướng nào thì cắt chừa lại mắt ngủ sát nách lá theo hướng đó. Vị trí cắt cách khoảng 1cm.

Việc thay đổi môi trường của cây sau khi tỉa cành rất quan trọng. Phải để cây trong mát khoảng 2 tuần thì mới đem cây ra ngoài nắng. Khi lá ra đầy đủ thì có thể bón thêm phân vừa đủ lấp gốc. Không nên bón nhiều vì bộ rễ vẫn chưa hồi phục hoàn toàn nên sẽ gây cháy rễ, ngộ độc phân bón.

Sau khi đã hoàn thành các bước cắt tỉa tạo dáng thì công đoạn chăm sóc, vệ sinh và phòng trừ nấm bệnh cho cây sau khi xả tàn cũng rất quan trọng.

• Phun COC85 sau khi xả tàn khoảng 10-15 ngày, trước khi cây ra chồi non (cây đã ra nhiều chồi non có thể gây cháy lá).
• Pha 1 gói COC85 (20 gram) cho bình 8L nước, phun ướt đều lên thân cành.
• Nên phun vào sáng sớm hoặc chiều mát, tránh phun vào lúc trời nắng nóng.

Hoặc có thể sử dụng một số thuốc phòng trừ nấm khác như  Dona AR 200S, Anvil, Ridomil Gold 68WG, Kasumin 2SL,…

Để mai khỏe mạnh hơn, các bạn nên kết hợp thêm bón phân, cắt tỉa, tưới nước đúng cách Việc chăm sóc và vệ sinh cho cho cây, giúp loại bỏ những tàn dư, mầm mống nấm bệnh gây hại trên cây giúp cây phục hồi và phát triển tốt hơn trong mùa tới.